Łódź poprzez wieki. Już niebawem premiera III tomu monografii naszego miasta

  • kategoria:
  • Historia Łodzi
  • Historia Łodzi
  • Aktualności
  • Tożsamość i tradycja
  • Łódź w historii

20 czerwca na rynku wydawniczym ukaże się III tom monografii Łodzi „Łódź poprzez wieki. Historia miasta”, który obejmować będzie lata 1914-1945. Ujęcie historii naszego miasta w pięciu tomach to wspólny projekt Urzędu Miasta Łodzi i Uniwersytetu Łódzkiego z okazji ubiegłorocznego 600-lecia Łodzi. Redaktorem naukowym serii jest profesor Jarosław Kita.

Fot. Patryk Wacławiak/UMŁ
5 zdjęć
ZOBACZ
ZDJĘCIA (5)

- III tom monografii poświęcony jest okresowi 1914-1935. Redaktorem naczelnym tomu był zmarły niedawno i niespodziewanie profesor Przemysław Waingertner. Wśród tematów są między innymi historia I i II wojny światowej i ich przebieg w Łodzi, w tym historia Litzmannstadt Getto. Dużo uwagi poświęcone zostało historii gospodarczej i politycznej Łodzi z okresu dwudziestolecia międzywojennego – rozwojowi samorządu, reformom gospodarczym, planom rozbudowy i przebudowy miasta - powiedział prof. Kita podczas śniadania prasowego zorganizowanego w restauracji NieWinni przy ul. ks. bp. Wincentego Tymienieczkiego 3 przez Uniwersytet Łódzki.

W trzecim tomie poruszono też wątki rozwoju szkolnictwa – od analfabetyzmu po reformy, które sprawiły, że Łódź w krótkim czasie stała się prekursorem w zakresie edukacji powszechnej. Czytając tę część monografii zaznajomimy się też bliżej z warunkami materialnymi i mieszkalnymi życia łodzian w trakcie i między wojnami oraz charakterystycznym folklorem robotniczego miasta przed wojną. Do mniej znanych wątków należą też m.in. rozwój inicjatyw obywatelskich i charytatywnych w przedwojennej Łodzi czy rozwój dziennikarstwa w tym debiut wielu dzienników. 

- Do rąk czytelnika trafi zatem publikacja, która ukazuje bardziej „cywilną” niż wojskową, codzienną odsłonę życia Łodzi w pierwszej połowie XX-wieku. Poznajemy codzienne doświadczenia mieszkańców,  zobaczymy pejzaż miasta wielu kultur, który tragicznie i bezpowrotnie zniszczyła wojna  - dodał profesor Kita.

Wśród autorów tomu są znani łódzcy badacze np. wspomniany już nieżyjący prof. Przemysław Waingertner, dr Adam Sitarek – specjalista ds. historii II wojny światowej, prof. Stefan Krajewski – badacz architektury, dr. Małgorzata Łapa, badaczka dziejów wielokulturowej Łodzi. Cenne informacje dostarczyły też łódzkie muzea.

Miesiąc po premierze III tomu ukaże się IV tom, dopełniający historię Łodzi w ujęciu chronologicznym z czasów PRL i współczesnej.

 - Będziemy świadkami rozwoju miasta – od specyficznej codzienności zakładów przemysłowych,  famuł i dzielnic robotniczych po rozwój osiedli z wielkiej płyty i „szklanych domów” oraz pierwszych projektów rewitalizacyjnych. Poczytamy o zjawiskach, które dzisiaj charakteryzują łódzką przestrzeń – rozwój parków, rzeźby ulicznej i pomników, losy zanikających rzek. Wspomnimy o rozwoju łódzkich uczelni wyższych – swoistym ewenemencie w robotniczym mieście, a także o kulturze, ale nie tylko filmowej, ale również niezależnej, outsiderskiej, eksperymentalnej, osadzającej się często w przestrzeni postindustrialnej. Nie pominięto rozwoju kultury instytucjonalnej - powstania teatrów, muzeów, filharmonii i opery oraz rozwoju mediów. Poznamy historię polityczną od czasów stalinizmu, przez, rozwój opozycji, odzyskanie wolności i wczesne doświadczenia kapitalizmu  - rzekł profesor Krzysztof Lesiakowski, redaktor IV tomu monografii

Pierwszy tom monografii Łodzi „Łódź poprzez wieki. Historia miasta” ukazał się w lipcu 2023 roku, drugi tom (1821-1914) –  w listopadzie 2023 roku. Piąty tom, którego premiera przewidziana jest na koniec tego roku będzie utrzymany w konwencji „historii mówionej”, oparty głównie na wywiadach i wątkach dodatkowych, które nie znalazły się w pierwszych tomach.

- Poprzednie tomy, które już znamy pokazują, że mimo, iż wydawałoby się, że historia Łodzi jest już z każdej strony opisana, to jednak są kolejne karty historii, które warto odkrywać. To dobrze, że monografia ma spojrzenie interdyscyplinarne i chociażby w trzecim tomie skupia się nie tylko na losach wojennych, ale też pokazuje życie społeczne i artystyczne naszego miasta. Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do jego powstania. Zachęcam wszystkich do tego, by zapoznać się z monografią. Całość projektu będzie obejmowała pięć tomów. Czekamy na premierę tomu III i IV, a także na ostatni tom, który będzie o tyle ciekawy, że będzie to spojrzenie na nasze miasto przez pryzmat oczu wielu łodzian - powiedział przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi Bartosz Domaszewicz.


Metryka strony i historia zmian