Forma pomocy
Świadczenie pielęgnacyjne na dotychczasowych zasadach przysługuje tylko opiekunom, którzy nabyli bądź nabędą prawo do świadczenia do 31 grudnia 2023 r.
Zgodnie z art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym,w sprawach o świadczenie pielęgnacyjne, do których prawo powstało do dnia 31 grudnia 2023 r., stosuje się przepisy ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych obowiązujące do dnia 31 grudnia 2023 r.
Świadczenie pielęgnacyjne wynosi 2988 zł miesięcznie (kwota wolna od podatku).
Kwota świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia.
Przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego nie jest uzależnione od spełnienia kryterium dochodowego.
Od kiedy przysługuje świadczenie
Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami.
Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie
o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony.
W przypadku utraty ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności warunkiem zachowania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności oraz złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.
W tej sytuacji prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.
Kryteria przyznania
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:
- matce albo ojcu,
- opiekunowi faktycznemu dziecka, tj. osobie faktycznie opiekującej się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka,• osobie będącej rodziną zastępczą
- spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
- innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności
jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału, na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Uwaga!
Jeżeli opiekun osoby z niepełnosprawnością w wieku do ukończenia 18. roku życia chce podjąć zatrudnienie i jednocześnie otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne, to powinien ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne na zasadach obowiązujących od 01-01-2024 r.
Jeżeli opiekun osoby z niepełnosprawnością w wieku do ukończenia 18. roku życia pobiera świadczenie pielęgnacyjne na dotychczasowych zasadach, tj. do 31-12-2023 r. i chce podjąć zatrudnienie jednocześnie pobierając świadczenie, to musi zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na dotychczasowych zasadach i złożyć wniosek o świadczenie na podstawie przepisów obowiązujących od 01-01-2024 r. - szczegóły w procedurze:Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących od 01-01-2024 r..
W przypadku osób, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, innych niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, muszą być spełnione łącznie następujące warunki:
- rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
- nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
- nie ma opiekuna faktycznego dziecka lub osoby będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:
- nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.
Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:
- osoba sprawująca opiekę:
- ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym , lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia,
- ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
- osoba wymagająca opieki:
- pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
- została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
- ma przyznane prawo do świadczenia wspierającego.
- na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
- na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
- na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
W przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń:
- świadczenia rodzicielskiego lub
- świadczenia pielęgnacyjnego lub
- specjalnego zasiłku opiekuńczego lub
- dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego lub
- zasiłku dla opiekuna
przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną - także w przypadku gdy świadczenia te przysługują w związku z opieką nad różnymi osobami.
Zgłoszenie do ubezpieczenia
Za osobę pobierającą świadczenie pielęgnacyjne opłacana jest składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy odpowiadającej wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przez okres niezbędny do uzyskania 25 – letniego okresu ubezpieczenia u mężczyzn oraz 20 – letniego okresu ubezpieczenia u kobiet (składkowego i nieskładkowego).
Nie opłaca się składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę pobierającą świadczenie pielęgnacyjne, jeżeli podlega ona obowiązkowi ubezpieczenia społecznego z innego tytułu.
Osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne może być zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego, jeżeli nie podlega obowiązkowi tego ubezpieczenia z innego tytułu.
Osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego może zgłosić do tego ubezpieczenia również członków rodziny.
Członek rodziny – oznacza następujące osoby:
- dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej, do ukończenia przez nie 18 lat, a
- jeżeli kształci się dalej – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,
małżonka,
- wstępnych pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.
